• Logo Unii Europejskiej Serwis informacyjny Miasta Dębica

    Kalendarium historii miasta

    Loading...

    WAŻNE WYDARZENIA W HISTORII MIASTA DĘBICY

    XIV wiek

    1293 – pierwsza zmianka o Dębicy [Dambyczy – Dambiti] jako wsi

    1318 – erygowanie parafii pw. Św. Małgorzaty

    1321 – powstanie Dekanatu Leśnego z ośrodkiem w Dębicy

    1358 – 7 marca, przywilej lokacyjny na prawie średzkim króla Kazimierza Wielkiego dla Świętosława [Świeszki] Gryfity oraz przywilej handlu w każdą środę

    1358 – herbem miasta staje się Gryf [Świeboda]

    1372 – 10 czerwca, przywilej wójtostwa dębickiego na prawie magdeburskim Świętosława Gryfity dla sołtysa Mikołaja z Lipin

    XV wiek

    1435 – pierwszy dokument potwierdzający istnienie rajców i ławników miejskich

    1441 – pierwsza wzmianka o sądzie apelacyjnym

    1446 – nadanie przywileju przez namiestnika króla Władysława III Jagiellończyka na targi i jarmarki

    1469 – Jan z Podgrodzia nadaje ludności przywilej praw i obowiązków

    1474 – najazd węgierski i zniszczenie miasta

    XVI wiek

    1502 – zniszczenie Dębicy przez najazd tatarski – dziedzice Dębicy: Jan Podgrodzki i Katarzyna Latoszyńska zwolnili mieszczan na 14 lat z czynszów i ciężarów, by się odbudowali

    1504 – zwolnienie mieszczan dębickich przez króla Aleksandra Jagiellończyka od czynszów na 6 lat

    1509 – przywilej właścicieli zwalniający mieszczan od wszelkich opłat z tytułu żeglugi po Wisłoce

    1512 – podział miasta między Aleksandra Trzecieskiego a Jana Górskiego

    1524 – pierwsza wzmianka o szkole parafialnej

    1530 – pierwsza wzmianka o ratuszu na rynku

    1554 – pożar niszczy miasto, kościół parafialny i browar

    1558 – początek odbudowy kościoła

    1582 – przywilej i ustawa króla Stefana Batorego dla cechu kowalskiego, kołodziejskiego, ślusarskiego

    1595 – wybudowanie pierwszej szkoły

    XVII

    1608 – pierwsza wzmianka o domu ubogich [szpitalu]

    1622 – przywilej króla Zygmunta III Wazy na dwa jarmarki doroczne: na MB Gromnicznej i na św. Michała oraz na dwa dni targowe co tydzień : w środę i sobotę

    1650 – konsekracja odbudowanego kościoła pw. św. św. Jadwigi i Małgorzaty

    1651 – pierwsza wzmianka o nowym kościele pw. św. św. Barbary i Marii Magdaleny

    1655 – zniszczenie miasta przez Szwedów

    1660 – pojawia się nowy herb miasta – Rak [Warnia]

    1671 – przywilej króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego na trzy jarmarki: na św. Marka, na niedzielę po św. Trójcy i na św. Barbary z zachowaniem dawnych jarmarków

    1676 – pierwsza wzmianka o Żydach w Dębicy

    1691 – pierwsza wzmianka o podziale Dębicy na Stare Miasto i Nowe Miasto

    XVIII

    1702 – splądrowanie miasta przez wojska szwedzkie i wyludnienie Starej Dębicy

    1768 – przejęcie Dębicy przez Michała Hieronima Radziwiłła

    1772 – początek zaboru austriackiego

    1775 – Dębica wchodzi do cyrkułu tarnowskiego

    1784 – początek Starego Cmentarza Parafialnego

    1785 – Dębica spada do rangi miasteczka

    1789 – likwidacja kościółka pw. św. Barbary i przeniesienie go na cmentarz parafialny

    XIX wiek

    1819 – przejęcie Dębicy przez Atanazego Raczyńskiego poprzez małżeństwo z Anną Radziwiłłówną

    1819 – założenie szkoły elementarnej

    1831 – rozebranie kościoła pw. św. Barbary

    1833 – pierwsza publiczna biblioteka w Dębicy [parafialna]

    1846 – pierwsze dane o garnizonie w Dębicy

    1846 – rabacja galicyjska

    1850 – powołanie powiatu sądowego w Dębicy

    1855 – powołanie powiatu administracyjnego w Dębicy

    1856 – otwarcie linii kolejowej arcyksięcia Karola Ludwika na trasie Kraków – Dębica

    1857 – początki garnizonu jednostek kawalerii [5 pułk dragonów]

    1863 – otwarcie kolejowego dworca osobowego

    1867 – likwidacja powiatu i włączenie Dębicy do powiatu pilzneńskiego

    1879 – włączenie dębickiego powiatu sądowego do ropczyckiego powiatu administracyjnego

    1881 – nowe koszary kawalerii ufundowane przez hr. Karola Raczyńskiego

    1882 – sprowadzenie Zgromadzenia Sióstr Służebniczek

    1887 – budowa linii kolejowej Dębica – Nadbrzezie [via Mielec i Tarnobrzeg]

    1892 – powstanie Urzędu Podatkowego

    1894 – założenie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”

    I połowa XX wieku

    1900 – założenie szkoły żeńskiej [podział szkoły na męską i żeńską]

    1900 – dekret cesarza Franciszka Józefa I zezwalający na utworzenie Gimnazjum państwowego

    1900 – otworzenie dużego urzędu pocztowego

    1905 – poświęcenie budynku Bursy im. Św. Jadwigi

    1907 – poświęcenie budynku Gimnazjum im. Franciszka Józefa I

    1907 – zmienia się pisownia nazwy miasta z Dembica na Dębica

    1908 – budowa nowej części koszar i figury matki Boskiej na 60-lecie panowania Franciszka Józefa

    1908 – powstanie klubu sportowego „Wisłoka”

    1910 – poświęcenie głazu „Bohaterom Grunwaldu 1410-1910”

    1912 – wykończenie wieży kościoła pw. św. Jadwigi

    1912 – otwarcie Składnicy Kółek Rolniczych

    1912 – założenie przez kolejarzy Towarzystwa „Strzelec” podległego Komendzie II Okręgu w Krakowie

    1912 – oddanie budynku Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”

    1912 – podniesienie Dębicy z pozycji miasteczka do rzędu miasta

    1914 – przywrócenie Dębicy herbu Gryf przez cesarza Franciszka Józefa I

    1914 – 9 listopada, początek okupacji rosyjskiej

    1915 – 8 maja, wyzwolenie miasta przez Austriaków

    1918 – 2 listopada, manifestacja niepodległościowa na Rynku

    1920 – powstanie Spółdzielni Rolniczo-Handlowej „Żniwo”

    1922 – budowa mostu drewnianego na Wisłoce między Dębicą a Żyrakowem

    1923 – otwarcie prywatnego seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Królowej Jadwigi

    1925 – Gimnazjum otrzymuje imię Króla Władysława Jagiełły

    1926 – powstanie Państwowych Zakładów Przemysłowych w Dębicy

    1927 – włączenie gmin : Gawrzyłowa, Kawęczyn Dębicki i Wolica do miasta

    1928 – ks. proboszcz Władysław Kopernicki zostaje pierwszym dziekanem dębickim

    1929 – decyzja o przeniesieniu 5 Pułku Strzelców Konnych z Tarnowa do Dębicy

    1929 – początek ruchu Polskiego Czerwonego Krzyża na ziemi dębickiej

    1930 – utworzenie Miejskiego Ośrodka Zdrowia w Dębicy

    1932 – otwarcie stadionu sportowego

    1932 – oddanie do użytku lotniska im. Żwirki i Wigury

    1932 – poświęcenie kościoła pw. Matki Bożej Anielskiej

    1932 – początek dwutygodnika „Echo z nad Wisłoki”

    1934 – zorganizowanie Akcji Katolickiej w Dębicy

    1934 – powstanie pierwszego skweru miejskiego przy Placu Kazimierza Wielkiego

    1936 – powstanie Miejskiego Koedukacyjnego Gimnazjum Kupieckiego

    1936 – powstanie pierwszego parku miejskiego im. hr. Joyce Raczyńskiej

    1937 – powstanie powiatu dębickiego

    1937 – powstanie nowego budynku magistratu

    1938 – powstanie Prywatnej Męskiej Szkoły Mechanicznej

    1938 – powstanie Zakładów Chemicznych Dębica S.A. [Fabryki Kauczuku Syntetycznego KER]

    1939 – 4 kwietnia, uroczyste otwarcie Fabryki Gum Jezdnych w Dębicy

    1939 – uruchomienie Walcowni Metali Kolorowych

    1939 – 1 września, pierwsze bombardowanie miasta

    1939 – 8 września, Niemcy wkraczają do miasta – rozpoczyna się okupacja hitlerowska

    1940 – początek tworzenia Związku Walki Zbrojnej w Dębicy

    1940 – początek tajnego nauczania w Dębicy

    1942 – Niemcy utworzyli getto dla Żydów w Dębicy

    1943 – trzecia, ostateczna likwidacja getta przez Niemców

    1943 – początki funkcjonowania dywersji AK

    1944 – egzekucja 53 więźniów koło torów kolejowych

    1944 – akcja „Burza” na terenie Dębicy

    1944 – 23 sierpnia, wyzwolenie miasta przez Rosjan

    1945 – Dębica wchodzi w skład województwa rzeszowskiego

    1945 – powstanie pierwszego przedszkola

    1945 – część żołnierzy AK wchodzi w struktury WiN

    1946 – publiczna egzekucja na Rynku w Dębicy

    1947 – początki szpitala powiatowego w Dębicy

    1947 – powstał Zakład Oczyszczania Miasta

    1947 – powstanie Miejskiej Biblioteki Publicznej

    1948 – utworzenie Powiatowej Stacji Pogotowia Ratunkowego w Dębicy

    1948 – powstanie Państwowego Domu Dziecka

    1948 – do Dębicy przenosi się 13 Samodzielny Batalion Saperów „Kołobrzeski”

    1950 – utworzenie Powiatowej Kolumny Sanitarno-Epidemiologicznej

    1950 – powołanie Miejskiego Przedsiębiorstwa Robót Budowlanych

    1950 – powstanie Powiatowej Biblioteki Pedagogicznej

    1950 – zorganizowanie Zasadniczej Szkoły Zawodowej Przemysłu Chemicznego

    II połowa XX wieku

    1951 – oddanie do użytku Chłodni Składowej

    1954 – utrata części Błyszczówki i Latoszyna na rzecz sąsiednich gmin

    1954 – pierwsze Koło Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Dębicy

    1955 – powstały zakłady Jajczarsko-Drobiarskie

    1955 – powstanie Klubu Fabrycznego WSK i kina „Gryf”

    1957 – powstanie Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej

    1958 – uroczystości 600 rocznicy powstania Dębicy

    1958 – uroczystości 50-lecia „Wisłoki” i oddanie nowego stadionu przy ul. Parkowej

    1959 – powstanie Zakładowej Orkiestry Dętej

    1960 – powstanie Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Dębicy

    1961 – powstanie Międzyzakładowego Klubu Sportowego „Wisłoka”

    1962 – powstanie Społecznego Ogniska Muzycznego

    1962 – oddanie Klubu Fabrycznego „Degum” i kina „Kosmos”

    1963 – powstanie Punktu Konsultacyjnego Politechniki Krakowskiej w Dębicy

    1963 – zakończenie rozbiórki starych koszar piechoty

    1964 – powstanie Młodzieżowego Domu Kultury

    1967 – powstanie międzyzakładowej gazety „Echo Załogi”

    1968 – otwarcie Zasadniczej Szkoły Zawodowej im. M. Kopernika

    1970 – powstanie zespołu Pieśni i Tańca „Małopolanie”

    1971 – pierwszy klub Honorowego Dawcy Krwi w WUCH Dębica

    1972 – początek Miejskiej Komunikacji Samochodowej

    1972 – pierwsza w mieście sygnalizacja świetlna przy Placu Zwycięstwa [Rynek]

    1973 – otwarcie sztucznego lodowiska na wolnym powietrzu

    1974 – Powstanie Szkoły Muzycznej I stopnia

    1975 – Dębica przestaje być powiatem

    1975 – powstanie Zakładu Karnego w Dębicy

    1975 – powstanie Automobilklubu „Stomil” Dębica

    1975 – oddanie nowego szpitala w Dębicy

    1976 – oddanie otwartego basenu kąpielowego

    1977 – włączenie części: Kędzierza, Latoszyna i Pustyni do Dębicy

    1977 – oddanie do użytku Zakładowego Domu Kultury i Sportu „Mors”

    1978 – powstanie Kombinatu Rolno-Przemysłowego „Igloopol” w Dębicy

    1978 – powstanie Towarzystwa Sportowego „Igloopol”

    1978 – powstanie Zespołu Pieśni i Tańca „Igloopolanie”

    1981 – postawienie Krzyża Solidarności na miejscu dawnych koszar piechoty

    1982 – uruchomienie Jabo Marmi

    1983 – powstanie Osiedlowego Klubu Kultury „Emka”

    1984 – powstanie dworca autobusowego

    1984 – początek Festiwalu Filmów Animowanych

    1985 – początek budowy kościoła pw. Św. Krzyża i Matki Bożej Bolesnej

    1985 – powstanie Galerii MOK

    1985 – nadanie Zespołowi Szkół Zawodowych „Stomil” im. Eugeniusza Kwiatkowskiego

    1986 – początek budowy kościoła pw. Najświętszego Serca Jezusowego

    1988 – podział dekanatu dębickiego na : Dekanat Dębica-Wschód i Dekanat Dębica-Zachód

    1989 – powołanie 13 Ośrodka Szkolenia Specjalistów Wojsk Inżynieryjnych w Dębicy

    1989 – początek budowy kościoła pw. Ducha Świętego

    1990 – utworzenie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej

    1992 – upadek KRP „Igloopol”

    1995 – powstanie 3 Pułku Saperów im. Gen Jakuba Jasińskiego

    1995 – Firma Goodyear Tyre & Rubber Company staje się właścicielem Firmy Oponiarskiej Dębica SA

    1998 – ponowne utworzenie powiatu z siedzibą w Dębicy

    1998 – pierwszy numer „Dębickiego Kuriera Samorządowego”

    1999 – pierwszy numer „Ziemi Dębickiej”

    1999 – Edward Moskal, prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej został pierwszym Honorowym Obywatelem Dębicy

    1999 – wydanie pierwszego numeru gazety „Obserwator Lokalny”

    1999 – podpisanie umowy o współpracy partnerskiej z miastem Puurs [Belgia]

    1999 – zawiązanie się Towarzystwa Przyjaźni i Współpracy Polsko-Belgijskiej „Dębica-    

                Puurs. Serce za Serce”. 

    2000 – odsłonięcie pomnika „Chwała Saperom” 2000 – Paweł Adamek wystawia pierwszą z cyklu oper St. Moniuszki [„Verbum Nobile”]

    XXI wiek

    2001 – usytuowanie w mieście Obszaru Przemysłowego Specjalnej Strefy Ekonomicznej EuroPark – Mielec

    2001 – rozwiązanie 3 Pułku Saperów, Dębica przestaje być miastem garnizonowym

    2003 – powołanie Muzeum Regionalnego w Dębicy

    2003 – rozpoczęcie działalności Ośrodka Dydaktycznego Akademii Ekonomicznej z Krakowa

    2003 – nadanie szkole Muzycznej I stopnia im. K. Pendereckiego

    2005 – ponowne włączenie części Latoszyna do miasta

    2005 – odsłonięcie pomnika Jana Pawła II na Placu Solidarności

    2006 – oddanie do użytku nowowybudowanego ratusza miejskiego

    2006 – powstanie 2 Liceum Ogólnokształcącego

    2009 – upamiętnienie Zbrodni Katyńskiej na Placu Mikołajkowów w Dębicy

    2010 – oddanie do użytku północnej obwodnicy miasta prowadzącej od ul. Sandomierskiej, równolegle do torów kolejowych Dębica – Mielec, ul. Mościckiego i Świętosława do ul. Kosynierów Racławickich

    2017 – utworzenie 33. Batalionu Lekkiej Piechoty Obrony Terytorialnej

    2018 – wzniesienie Pomnika Niepodległości na Rynku w Dębicy

    2019 – oddanie do użytku dwóch wyremontowanych domów kultury: DK Mors i DK Śnieżka