W duchu narodowej pamięci i hołdu dla członków powojennego podziemia niepodległościowego, Burmistrz Dębicy zaprasza do udziału w tegorocznych obchodach Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, podczas których odsłonięty zostanie pomnik upamiętniający ppłk. Ludwika Marszałka oraz Żołnierzy Niezłomnych z ziemi dębickiej. Wydarzenie odbędzie się w niedzielę 3 marca 2024 roku.
Pomnik w hołdzie Niezłomnym
Pomnik podpułkownika Ludwika Marszałka oraz Żołnierzy Niezłomnych z ziemi dębickiej powstał w hołdzie dla żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Dębica, którzy po 1944 roku kontynuowali walkę o wolną Polskę w strukturach Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Monument składa się z kilku elementów. W centralnej części umieszczona została figura ppłk. Ludwika Marszałka ps. Zbroja, ostatniego komendanta dębickiej Armii Krajowej, który za swoją niezłomną postawę został zamordowany przez komunistyczny reżim w listopadzie 1948 roku.
Na głównej kolumnie umieszczono odlew orła nawiązujący do godła Rzeczypospolitej Polskiej oraz krzyż Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. Z kolei na granitowych postumentach znajdują się tablice upamiętniające członków Zrzeszenia „WiN” z ziemi dębickiej, w tym nazwiska zamordowanych w więzieniach we Wrocławiu, Warszawie, Rzeszowie, Krakowie i Wronkach. Autorem koncepcji upamiętnienia jest artysta – rzeźbiarz Józef Opala, absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, laureat wielu nagród i wyróżnień na wystawach ogólnopolskich, autor licznych prac, w tym wielu pomników na terenie całej Polski.
Upamiętnienie powstało jako inicjatywa społeczna realizowana przez Fundację Non Notus oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej w Dębicy. Pomnik został sfinansowany z indywidualnych wpłat darczyńców, sponsorów oraz ze środków pochodzących z dotacji pozyskanych przez Fundację Non Notus.
Dzień „Żołnierzy Wyklętych”
Dębickie obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” rozpocznie msza święta w kościele pw. Miłosierdzia Bożego w Dębicy, której początek zaplanowano na godzinę 11:00. Po Eucharystii uczestnicy przejdą na plac przy rondzie Adama Mickiewicza. Tam podniesiona zostanie flaga państwowa. Następnie odbędzie się ceremonia odsłonięcia i poświęcenia pomnika. Odczytany zostanie także apel pamięci, a wojskowa asysta honorowa odda salwę honorową. Uroczystość zakończy złożenie wieńców i wiązanek kwiatów.
Ostatnim elementem programu będzie Gala, która odbędzie się w Domu Kultury i Kinie „Śnieżka”. W trakcie spotkania planowane są okolicznościowe wystąpienia, wręczenie honorowych wyróżnień i podziękowań, a także występ Grupy Safo Miejskiego Ośrodka Kultury w Dębicy oraz zespołu Soul Sanok. Na zakończenie wyświetlony zostanie film pt. „Kryptonim Klasztor – Dopaść Pileckiego” w reż. Tadeusza Płużańskiego. Bezpłatne bilety wstępu na wydarzenie są dostępne w Domu Kultury i Kinie „Śnieżka” w Dębicy.
Serdecznie zapraszamy do wspólnego uczczenia pamięci Żołnierzy Wyklętych, a także docenienia ich niezłomnej postawy oraz dziedzictwa, które nadal inspiruje kolejne pokolenia Polaków.
W ramach wydarzeń towarzyszących dębickim obchodom Dnia „Żołnierzy Wyklętych”, w piątek 1 marca, w Domu Kultury i Kinie „Śnieżka” odbędzie się koncert Dziecięca Ferajna Bohaterom. Wydarzenie adresowane jest do uczniów dębickich szkół.
Tego samego dnia, o godzinie 19:00, z kościoła pw. św. Jadwigi wyruszy Droga Krzyżowa, której rozważania będą oparte na wspomnieniach członków dębickiej konspiracji niepodległościowej. Wydarzenie zakończy się na Cmentarzu Wojskowym przy symbolicznym grobie ppłk. Adama Lazarowicza. Tam odbędzie się apel i modlitwa.
Organizatorami i partnerami tegorocznych obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” są: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, Fundacja Non Notus, Instytut Pamięci Narodowej, Parafia pw. Miłosierdzia Bożego w Dębicy, Parafia pw. Św. Jadwigi w Dębicy, Wojsko Polskie, Związek Strzelecki Strzelec Józefa Piłsudskiego oraz Miasto Dębica.