Od 4 do 5 października 2023 r. w Jasionce koło Rzeszowa trwał Podkarpacki Kongres Pamięci Narodowej zorganizowany przez Instytut Pamięci Narodowej. Przez dwa dni w kongresie wzięło udział blisko 7 tysięcy osób, w tym ponad 6 tysięcy dzieci i młodzieży także ze szkół podstawowych z Dębicy. Kongres przebiegał pod hasłem „Historia mówi przez pokolenia”. Organizatorzy starali się opowiedzieć o dziejach Polski i Polaków w XX wieku w sposób przystępny, ciekawy i nowoczesny.
Podczas pierwszego dnia Podkarpackiego Kongresu Pamięci Narodowej zaprezentowany został raport zawierający wyniki zleconych przez IPN badań na temat wiedzy historycznej Polaków i ich postaw wobec przeszłości. Wokół raportu odbyła się dyskusja panelowa „Świadomość historyczna mieszkańców województwa podkarpackiego. Rola organizacji społecznych” z udziałem m.in. wiceburmistrza Dębicy Macieja Małozięcia.
Dr hab. Krzysztof Malicki, profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego, zaprezentował raport zawierający wyniki zleconych przez IPN badań na temat wiedzy historycznej Polaków i ich postaw wobec przeszłości – tym razem w odniesieniu do województwa podkarpackiego. Bezpośrednio po prezentacji raportu odbyła się debata panelowa „Świadomość historyczna mieszkańców województwa podkarpackiego. Rola organizacji społecznych”.
Prowadzący debatę prof. dr hab. Jan Draus z Uniwersytetu Rzeszowskiego, na bazie zaprezentowanego przez prof. Malickiego raportu, dyskutował z Maciejem Małozięciem, Tomaszem Rogiem (Towarzystwo Miłośników Ziemi Lubaczowskiej), dr. hab. Tadeuszem Zychem (Tarnobrzeskie Towarzystwo Historyczne) o stanie świadomości historycznej mieszkańców województwa podkarpackiego.
Paneliści dzielili się własnymi doświadczeniami w zakresie kształtowania świadomości historycznej, w tym historii regionalnej. Omówiono także rodzaje i formy społecznej aktywności na Podkarpaciu, które wyrosły na fundamencie pamięci historycznej i mają wpływ na świadomość historyczną. Zastanawiano się również nad tym, czy uzasadniona jest teza o specyfice Podkarpacia oraz jakie projekty i działania należałoby podjąć na Podkarpaciu, aby dowartościować świadomość historyczną.
Fot.: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie